साउन ७ काठमाण्डौ प्रकाश चन्द्र दाहाल । बीपी कोइरालाको विक्रम सम्वत् १९७१ भदौ २४ गते पिताजी कृष्णप्रसाद कोइराला र माता दिव्यकुमारीका माइला पुत्रको रुपमा जन्म भएको थियो । विश्वेश्वर प्रसाद कोइरालाको राजनीतिक जीवन भारतमा चलिरहेको स्वतन्त्रता आन्दोलनबाट शुरु भयो । आन्दोलनमा लागेकै कारण विश्वेश्वर प्रसाद र उनका भाइ मातृकाप्रसाद कोइरालालाई सन १९३० मा तीन महिना सम्म बेलायती सरकारले कैद गर्या । यसपछि नै उनको पुर्णकालीन राजनीतिक जीवनको शुरुवात भयो । सन १९३२ मा उनले आफ्नो उच्च माध्यमिक शिक्षा बनारसमा पूरा गरे । त्यसपछि बनारस हिन्दू विश्वबिद्यालयबाट राजनीति र अर्थशास्त्र विषयमा स्नातक तथा कलकत्ता विश्वविद्यालयबाट कानूनमा स्नातकोत्तर पूरा गरे । कोइरालाले अध्ययन पूरा गरे पछि दार्जलिङमा बसेर धेरै समय कानून ब्यबसाय गरे । विद्यार्थी हुँदापनि उनी राजनीतिमा नजीक रहेका थिए । सन १९४२ देखि १९४४ सम्म दोस्रो विश्वयुद्धको समयमा उनलाई बेलायती सरकारले जबरजस्ती सैनिकमा भर्ना गर्या । त्यहाँबाट छुटेपछि बिपीले सन १९४७ मा नेपाली राष्ट्रिय कांग्रेसको स्थापना गरे जुन पछि गएर नेपाली कांग्रेस बन्न पुग्यो । वि.सं. २००५ सालमा बनारस, २००९ सालमा जनकपुर र २०१७ सालमा काठमाडौंमा भएका काँग्रेसको महाधिवेशनमा पार्टीको सभापति बनेका थिए । २०१५ सालमा बहुदलीय व्यवस्थामा आधारित संसदको निर्वाचनमा विराटनगरबाट विजयी बनेका विपी २०१६ साल असार १६ गतेदेखि २०१७ साल पौष १ गतेसम्म नेपालको प्रथम जननिर्वा्चित प्रधानमन्त्री रहेका थिए ।नेपालमा प्रजातन्त्रको स्थापनाका लागि आजीवन सङ्घर्ष गरेका दूरदर्शी नेता कोइरालाको वि.स. २०३९ साल साउन ६ गते निधन भएको थियो । प्रत्येक वर्ष साउन ६ गतेलाई विपी स्मृति दिवसका रूपमा विभिन्न कार्यक्रम गरेर मनाउने प्रचलन छ । कोइरालाको राजनीतिक योगदानको स्मरणमा बर्षमा दूइ पटक मात्रै सम्झनुले बिपीका छोराहरु असन्तुष्ट छन् । कोइराला नेपालको राजनीतिक इतिहासका धरोहर हुन उनको कारण देशले आजको स्थानमा पाइला राख्न पाएको हो । राष्ट्रियता, प्रजातन्त्र र समाजवादको सिद्वान्तलाई आत्मसात गरी आफ्नो राजनीतिक यात्रामा राष्ट्रिय मेलमिलापको नीतिलाई सर्वोपरी मानेका कोइरालाको योगदान अहिले पनि सान्दर्भिक छ । प्रजातन्त्रका जननी बिपीलाई कम्युनिष्ट बिचारधारका नेताहरुले समेत पटक पटक स्मरण गर्ने गरेका छन् । कोइराला राजनीतिज्ञ मात्रै होइनन् उनको साहित्यीक पाटो अझ् धेरै रोचक पाइन्छ । उनले अधिकांश कृतिहरु हिन्दीभाषामा लेख्ने गरेका थिए जुन पछि मात्रै नेपाली भाषामा रुपािन्तरण गरिएको हो । उनका चर्चीत कृतिहरुको आज चर्चा गर्नु स्मरणणिय हुने छ । 
तीन घुम्ती यसमा नारीका तीन रुप प्रेमिका, पत्नि र आमा को चित्रण गरिएको छ । यो उपन्यास एउटी नारीले अस्तित्व जोगाउन गरेको संघर्षको कथा हो ।
सुम्निमा यो दुई भिन्न संस्कृतिको समन्वय, सम्मिश्र्रण गाथा हो । सुम्निमा किराँत धर्मावलम्बीहरू द्वारा विवादमा ल्याइएको उपन्यास हो । सुम्निमा तथा पारोहाङ्ग किराँत धर्मका देवताहरू भएकाले उनीहरूलाई उपन्यासको पात्रको रूपमा प्रस्तुत गरी अपमान गरेको किराँतहरूको आरोप छ ।
नरेन्द्रदाई एक मनोवैज्ञानिक उपन्यास हो । एउटा पुरुषका पत्नि र प्रेमिका दुई छुट्टा छुट्टै सम्बन्धका दुई स्त्रीहरु बीचको कथा हो । दुई भिन्न चरित्रका नारीको जीवन्त गाथा छ नरेन्द्र दाई उपन्यासमा ।
मोदिआइन यो सानो आकारको तर महत्वपूर्ण उपन्यास हो । हजारौं वर्षअघिको महाभारतीय युद्धकथा यसको विषयवस्तु हो । त्यत्रो नरसंहारक युद्धको उपलब्धी के त ? वि.पी. को चिन्तन विश्लेषण यस उपन्यासमा प्रस्ट छ ।
हिटलर र यहुदी जर्मन तानाशाह हिटलरले लाखौं निर्दोष यहुदीहरूलाई ग्याँस च्याम्बरमा थुनेर मारेको घटनाको आधारमा यो उपन्यास लेखिएको छ । हिटलरले गरेको नरसंहार र युद्ध भयंकरता देखाएर यसमा पनि शान्ति मूल आधार हो भन्ने कुरा प्रस्ट पारिएको छ ।
बाबु, आमा र छोरा यो प्रकाशनका दृष्टिले पनि अन्तिम उपन्यास हो । यसमा नाम अनुसार नै तीन पात्रहरुको सम्बन्धको चित्रण गरिएको छ । यस प्रकारको प्रस्तुति नेपाली समाजको त कुरै भएन, युरोपेली समाजमा पनि पाच्य हुन गाह्रो छ । बिपीको साहित्य र्सजनाको अध्यान गर्दा लाग्छ उनि जस्तो साहित्य सृजना गर्ने अर्को कोही छैन र उनको राजनीतिक भूमिका हर्दालाग्छ राजनेता भनेकै बिपी हुन अरु कोही नेता नै होइन तर बिपी कोइराला बहुआयामीक क्षमताका धनि नेपालका सम्पत्ति हुन जस्लाइ सम्रक्षण मात्रै गर्दा पनि देशले गर्व गन पाउंछ । तर आज बिपीलाई चिन्ने नेता न त नेपाली कांग्रेसले जन्मायो नत समाजले नै ।
